کابل (کوبهانیوز) – برنامه انکشافی سازمان ملل متحد (UNDP) با انجام یک سروی در رابطه به کارو بار زنان تجارت پیشه در افغانستان، چگونگی عاید و وضعیت کار آنان را به بررسی گرفته است.
سه هزار و ۱۰۰ زن متشبث در افغانستان که در این سروی با آنان صحبت شده، ۴۱ درصد آنان به کارمندان برنامه انکشاف سازمان ملل متحده گفته اند که برای پیش برد تجارت شان قرضه گرفته اند.
تنها پنج درصد این سه هزار و یکصد زن متشبث توانسته اند که شرایط بانک‌ها و نهادهای مالی قرضه دهنده را فراهم کنند و قرضه بگیرند، اما ۹۵ درصد آنان برای پیشبرد تجارت شان از دوستان و اعضای خانواده شان پول قرض گرفته اند.
ستیفن رودریکوز، نماینده برنامه انکشافی سازمان ملل متحده می‌گوید: “زنان از گذشته در افغانستان نان آور خانواده‌های شان بوده اند و نقش مهمی در ثبات اقتصادی محل شان بازی کرده اند. حال آنان به حمایت جامعه جهانی نیاز دارند، زیرا آینده افغانستان به آنان وابسته است.”
حکومت طالبان در سال ۲۰۲۳ بر کار زنان در نهادهای دولتی و اکثریت نهادهای غیر دولتی محدودیت وضع کرد، اما تا حال رسماً محدودیتی بر تجارت و سرمایه گذاری زنان وضع نکرده اند. هفتاد درصد زنان پاسخ دهنده به این سروی اما گفته اند که طالبان مانع حضور آنان در بازارهای محلی و سفرهای بدون محرم آنان برای رونق تجارت شان به بیرون از افغانستان شده اند.
زرقا محبی، از زنان متشبث در ولایت بلخ کارگاه لباس دوزی صدف را رهبری می‌کند، به کوبهانیوز گفت که با گرفتن ۳۴ هزار دالر قرضه از یک موسسه مالی، این کارگاه را ساخت.
خانم محبی می‌گوید که هرچند قرضه اش را پرداخته، اما در پرداخت معاش کارمندانش با مشکل روبرو است: “کارگاه خیاطی را در سال ۲۰۱۷ ساختم و در سال ۲۰۲۲ قرضه آن را پرداختم. در پنج سال اول کار خوب بود، چون هم در داخل فروش داشتیم و هم تاجران لباس تهیه شده ما را به خارج می‌بردند، اما حال بازار داخلی وجود ندارد. تقاضای خارجی همچنان وجود دارد، اما چون تعداد زنان کارگر و کارگاه‌های خیاطی زیاد شده، عاید ما کمتر شده است.”
خانم محبی می‌گوید که در کارگاه لباس دوزی صدف ۲۷ زن سرگرم کار اند، هرچند اکثریت آنان حال استاد کار شده اند، اما چون عاید کم تر است، وی نمی‌تواند معاش این زنان را بلند ببرد.
زرمینه خپلواک، مالک کارگاه خیاطی گند افغانی در کابل از نبود فرصت گرفتن قرضه شکایت دارد.
خانم خپلواک به کوبهانیوز گفت که موسسات قرضه دهنده حال وجود ندارند و بانک‌ها به زنان قرضه نمی‌دهند: “در داخل افغانستان فروشات وجود ندارد، تاجران به ماه فرمایش می‌دهند و تولید ما را به امریکا، آسترالیا و اروپا می برند. من خودم خواستم که در جرمنی و امریکا نماینده‌گی فروش گند افغانی باز کنم، اما کسی برایم قرضه نداد.”
خانم خپلواک می‌گوید که کارمندان مسلکی در بخش دوخت گند افغانی کم تر است و توانسته با گرفتن قرضه از یک تاجر تنها هفت کارمند استخدام کند.
در رابطه به مشکلات زنان متشبث برای دریافت قرضه نظر بانک مرکزی افغانستان را خواستیم، اما حسیب‌الله نوری سخنگوی این بانک تا نشر این گزارش به پرسش ما پاسخ نداد.
پیش از این وزارت اقتصاد حکومت طالبان گفته بود که آنان از سرمایه گذاری و تجارت زنان حمایت می‌کنند و از نهادهای خارجی می‌خواهند که به حمایت شان از رونق تشبث زنان ادامه دهند.