واشنګټن (کوبها نیوز) د امریکا بهرنیو چارو وزارت په ۲۰۲۳ کال کې په نړۍ کې د بشري حقونو د وضعیت په اړه خپل کلنی راپور خپور کړ.
په دې راپور کې په افغانستان کې د بشري حقونو پر وضعیت په تفصیل سره خبرې شوې دي، خو د دغه راپور د موندنو یوه لویه برخه د ملګرو ملتونو د راپورونو پر بنسټ وړاندې شوې ده.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په راپور کې ویل شوي، چې د طالبانو حکومت په افغانستان کې د خپلې واکمنۍ په دوهم کال کې په خپل سري ډول خلک نیولي، افغانان یې بې له کوم دلیله بندیان کړي، شکنجه کړي او ځورولي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په راپور کې ټینګار شوی، چې واشنګټن لا هم طالبان د حکومت په توګه په رسمیت نه پېژني، خو د دغه راپور عمده برخه د طالبانو د حکومت له خوا د ښځو له حقونو څخه په سرغړونې ورټول دی.
د دی راپور په یوه برخه کې راغلي چې: “طالبان د خپلې واکمنۍ په دوهم کال کې د نجونو د زده کړو د محدودیت په اړه له خپلو پخوانیو پریکړو نه دي په شا شوي او په خپل دریځ کې یې د نرمښت کومه نښه نه ده لیدل شوې او ان له هغو نړیوالو تعهداتو څخه یې سرغړونه کړې چې افغانستان د جمهوری نظام په مهال ورته ژمن وو.”
په دغه راپور کې د داعش تر څنګ طالبان هم په خپلو پوځی لیکو کې د ماشومانو په ګمارنه تورن شوي او ویل شوي چې د طالبانو په لیکو کې له ۱۲ کلونو کم عمره ماشومان دنده ترسره کوي.
د امریکا بهرنیو چارو وزارت موندلی، چې د طالبانو مشر د بښنې له حکم سره سره، طالب پوځیانو دا حکم پرځان نه دی تطبیق کړی او د پوځ د پخوانیو غړو په نیولو، شکنجه کولو او حتی وژلو یې لاس پوری کړی، خو د دغه ناوړه چلند په تور څوک نه دي نیول شوي او په اړه یی تحقیق هم نه دی شوي.
د امریکا بهرنیو چارو وزارت د طالبانو حکومت قضايي سیستم تر پوښتنې لاندې راوستی او ویلي یې دي چې مدافع وکیل ته د تورن د نه لاسرسي سربیره د مدرسو فارغان او دولسم ټولګي زده کوونکي د قضا په رهبری کې ناست دی او قضایی قرارونه صادروي.
د طالبانو حکومت تر اوسه د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د دغه راپور په اړه غبرګون نه دی ښودلی، خو تر دې وړاندې د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد ویلي و، چې د دوی د قضايي ارګانونو ټولې پرېکړې د شریعت او قانون پر بنسټ کېږي.
مجاهد ویلی چې د دوی مشر قاضيانو ته لازمی سپارښتني کړی او قضايي ارګانونه تر خپله وسه هڅه کوي چې د محکمې پرېکړه عادلانه وي.
که څه هم له نژدی دریو کلونو راهیسی له شپږم ټولګي څخه د پورته نجونو پر مخ ښوونځي تړل شوي او له اتو میاشتو راهیسی نجونو ته پوهنتون ته د تګ اجازه نه ورکول کیږی، خو د طالبانو حکومت لا هم پر افغانستان د خپلې نوې واکمنۍ د لومړیو ورځو خبره تکراروي.
د پوهنې او لوړو زده کړو وزارتونو ویاندان وايي، د تعلیمي او تحصیلي طرزالعمل په نهايي کېدو سره به د نجونو په مخ ښوونځي او پوهنتونونه پرانستل شي.